Nasza świadomość żywieniowa cały czas wzrasta. Blogi internetowe, telewizyjne programy kulinarne, profesjonalne artykuły w prasie – to wszystko sprawia, że coraz częściej wiemy, jakie pożywienie jest dla naszego organizmu zdrowe i wartościowe, a czego powinniśmy unikać. Mamy świadomość tego, że podstawowymi elementami naszej diety są makroskładniki: węglowodany, tłuszcze i białka. Białka stanowią bardzo ważny element naszej diety. Dlaczego? W jakich produktach je znajdziemy?
Po co potrzebne jest nam białko?
Co sprawia, że białko ma tak duże znaczenie dla ludzkiego organizmu? Przede wszystkim w dużej mierze odpowiada ono za prawidłową rekonstrukcję tkanek naszego ciała. Rzecz jasna, dla człowieka niebezpieczna jest zarówno zbyt duża ilość białka w jadłospisie, jak i jego niedobór – co koniecznie trzeba mieć na uwadze, komponując swoje posiłki. To, jak dużo białka potrzebuje nasz organizm, determinują rozmaite czynniki, dlatego tak ważna jest konsultacja ze specjalistą – lekarzem lub dietetykiem.
Białko: źródła i najlepsze produkty białkowe
W jakich produktach jest białko? Białko znajdziemy między innymi w jajach, które można przygotować na wiele różnych sposobów, urozmaicając sobie dzięki temu ich smak: jajko na twardo, jajecznica, jajko sadzone – to tylko przykłady. Jaja są modelowym przykładem źródła białka ze względu na układ aminokwasów, z których białka są zbudowane. Źródła białka to też mięsa, również dające szereg możliwości kulinarnych. Produktami bogatymi w białko są także owoce morza, coraz łatwiej dostępne w polskich sklepach i cenione ze względu na szereg innych właściwości. Za przykład mogą nam posłużyć chociażby popularne krewetki. Poszukując białka, warto zwrócić uwagę między innymi na dorsza i tuńczyka.
Jakie produkty roślinne zawierają białko?
Warto pamiętać, że białko znajdziemy nie tylko w produktach odzwierzęcych. Roślinne produkty zawierające białko to przede wszystkim strączki, czyli np. fasola, która jest bardzo znana w polskiej kuchni. Przy jej użyciu można bez problemu przygotować pyszne i pożywne dania: zupę fasolową czy fasolkę po bretońsku bądź też typową potrawę wigilijną – kapustę z fasolą. Zasobny w białko jest również bób. Po odpowiednim przygotowaniu można go dodawać do sałatek lub traktować jako przekąskę. W czym jeszcze znajduje się białko? Oczywiście w swojskim grochu, który w lokalnej kuchni również odgrywa ważną rolę. Z grochu przyrządzimy tradycyjną grochówkę lub możemy go dodać zamiast fasoli do kapusty wigilijnej. Na uwagę zasługuje pod tym względem również ciecierzyca, główny składnik hummusu, która szturmem zdobywa serca Polaków, ponieważ jej „kulinarna plastyczność” pozwala na przygotowanie wielu ciekawych potraw. Kolejnym strączkiem bogatym w białko jest soczewica. Należy jednak pamiętać o tym, by przed gotowaniem strączków namoczyć je i gotować później w świeżej wodzie.
W gronie produktów z białkiem nie może zabraknąć również osławionego już tofu, powszechnie wykorzystywanego w kuchni wegetariańskiej i wegańskiej. Tofu to po prostu twaróg produkowany przy użyciu mleka sojowego. W sklepach znajdziemy mnóstwo wariacji na temat tego wyrobu: tofu wędzone, marynowane lub wzbogacone o różne dodatki. Poszukując źródeł białka do swojej diety, dobrze jest wziąć pod uwagę także tempeh. Innym, nieco egzotycznym źródłem jest amarantus, który zdobywa coraz większą popularność w diecie Polaków. Dostarcza on białka w postaci pełnowartościowej – dzięki odpowiedniemu układowi aminokwasów egzogennych. Jest to cecha wyróżniająca amarantus na tle zbóż, a nawet stawiająca go ponad soją i mlekiem pod względem niezbędnych aminokwasów.
Białko znajdziemy oczywiście także w warzywach, na przykład brokułach, które – odpowiednio przyrządzone – można jadać jako dodatek do obiadu, wkroić do sałatki warzywnej lub przygotować z nich pyszną zupę krem. Na uwagę zasługują również całkiem niepozorne nasiona chia, z których warto przygotować między innymi smaczny pudding. Należy podkreślić fakt, że nasiona chia są przy okazji źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych. To idealny element zbilansowanej diety, dobrze więc sięgać po produkty, które zawierają nasiona chia.
Wśród składników zawierających wyjątkowo dużo białka warto wymienić pyłek kwiatowy (sprawdź też czym się różni od pierzgi pszczelej). Odznacza się on zawartością białka większą niż jakikolwiek produkt odzwierzęcy, w tym posiada wszystkie aminokwasy egzogenne oraz wolne aminokwasy, dzięki czemu białko to jest wysoce przyswajalne. Pyłek kwiatowy ma więcej aminokwasów niż jajko o tej samej masie.
Co trzeba zapamiętać na temat białek? Przede wszystkim fakt, że białko jest absolutnie niezbędnym elementem naszej diety i trzeba go dostarczać swojemu organizmowi w takiej ilości, w jakiej go potrzebuje. Nie mniej i nie więcej – ponieważ zarówno zbyt mała, jak i nazbyt duża ilość białka okazuje się szkodliwa. Właśnie z tego względu tak istotna jest znajomość własnego zapotrzebowania. Jeśli mamy w tej kwestii jakiekolwiek wątpliwości, należy skonsultować się z dietetykiem, który dokona stosownych obliczeń. Białko można znaleźć w wielu różnych produktach – zarówno odzwierzęcych, jak i pochodzenia roślinnego. Nie można lekceważyć wpływu zdrowej, prawidłowo skomponowanej diety na nasze zdrowie i codzienne funkcjonowanie.
Komentarze:
Brak komentarzy