Orzechy nerkowca: właściwości i wartości odżywcze. Jak rosną i skąd pochodzą?

Delikatny, słodkawy, maślany smak, z lekko wyczuwalną słoną nutą, charakterystyczny kształt i miękka struktura sprawiły, że orzechy nerkowca znalazły wszechstronne zastosowanie w kuchni na całym świecie. Ale to nie tylko walory smakowe spowodowały, że nerkowce zagościły w naszych jadłospisach. Orzechy te są cennym źródłem składników mineralnych, a tym samym prawdziwym skarbem dla naszych organizmów, o czym w tym artykule opowiemy.

Skąd pochodzą orzechy nerkowca?

Owoce pochodzą z nanercza zachodniego, czyli z drzewa zwanego też nerkowcem zachodnim, orzechem nanerczowym albo orzechem cashew. To gatunek drzewa spokrewniony z mango i pistacją. Wywodzi się z tropików Ameryki Południowej, a dziś na szeroką skalę uprawiany jest też w Indiach, Wietnamie i środkowej Afryce.

Jak rosną orzechy nerkowca?

Orzechy nerkowca rosną w pestkach tzw. jabłek nadnerczowych. Jądra tych jabłek są również jadalne, mają soczysty miąższ i kwaskowato-słodki smak. Zawierają dużą ilość pektyn, a ich sok jest bogaty w witaminy B6, C oraz B₂. Sporządza się z nich wino, galaretki, dżemy i marmolady.

Z łupin orzecha z kolei wytwarza się olej, który ma silne właściwości odkażające, dlatego znalazł zastosowanie w produkcji lakierów, impregnatów i środków dezynfekujących. Zewnętrzna łuska orzecha zawiera bardzo żrący, żywiczny sok, który może poparzyć skórę – warto to wiedzieć.

Wartości odżywcze i właściwości orzechów nerkowca

Orzechy nerkowca zawierają witaminy K, B₆ i niacynę. Witamina K zwiększa krzepliwość krwi, wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze oraz przeciwzapalne. Witamina B₃ i  niacyna wpływa kojąco, dodaje energii, a także poprawia koncentrację i pamięć.

Jeszcze większe jest bogactwo składników mineralnych w nerkowcach:

• potas – niezbędny dla prawidłowej pracy serca, fosfor – odpowiadający za zdrowe i mocne kości, miedź – odpowiedzialna za szereg procesów, w tym – obok cynku, także obecnego w nerkowcach – za stan naszych włosów i skóry.
• cynk przyczynia się również do możliwości uniknięcia infekcji, tym samym wspiera funkcjonowanie naszego układu odpornościowego.
• orzechy są także bogate w magnez, który jest fundamentalnym dla naszego zdrowia składnikiem. Przede wszystkim odpowiada za zdrowie układu nerwowego, łagodzi stres, poprawia koncentrację, dodaje energii, pozytywnie wpływa na trawienie, chroni przed toksynami z pożywienia, buduje kości i zęby, redukuje napięcie mięśniowe, tym samym wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, zapobiegając tym samym skurczom, i… moglibyśmy jeszcze długo wymieniać.
• składnikiem mineralnym, którego źródłem są nerkowce, jest żelazo, niezbędne w wytwarzaniu hemoglobiny, czyli czerwonego barwnika krwi, i dostarczaniu tlenu do wszystkich żywych komórek organizmu.
• nerkowce są także bogate w luteinę i zeaksantynę, które dbają o zdrowie naszych oczu.

Badania dowiodły, że orzechy nerkowca mogą chronić przed rozwojem cukrzycy typu 2, a dzięki zawartości niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych redukują ryzyko chorób serca i układu krwionośnego.

Orzechy nerkowca na tle innych orzechów

Choć inne orzechy, np. migdały, zawierają więcej błonnika i białka niż nerkowce, to udowodnione działanie antynowotworowe i prozdrowotne (serce), a także ich właściwości sprzyjające utrzymaniu prawidłowej masy ciała oraz najwyższa wśród orzechów zawartość żelaza sprawiają, że są one zdecydowanie cennym rodzajem bakalii w naszej diecie.

Indeks glikemiczny orzechów nerkowca wynosi zaledwie 15, zatem są one bezpieczne dla diabetyków.

Watro wiedzieć, że nerkowce mają dość wysoką kaloryczność – 558 kcal na 100 gramów. Dlatego też zjedzenie małej ich ilości szybko redukuje uczucie głodu. Dzieje się to dlatego, że źródłem są kwasy tłuszczowe. Nerkowce oferują nam tzw. dobre kalorie i ich umiarkowane spożycie może pomóc w diecie redukcyjnej.

Orzechy nerkowca w kuchni

Kulinarne zastosowanie nerkowców jest niemal nieograniczone. Warto wiedzieć, iż popularne są jako surowa, nieprzetworzona przekąska. W tej postaci orzechy nerkowca są najcenniejsze pod względem odżywczym. Często możemy też je znaleźć w wersji uprażonej, pieczonej, nieraz solonej, karmelowej lub w różnych innych smakowych wariacjach.

Surowe są doskonałym dodatkiem do musli, owsianek, wypieków, deserów. Sprawdzą się także jako posypka do sałatek warzywnych. Z nerkowców możemy przyrządzić pełnowartościowe masło orzechowe, a nawet wegański napój przypominający mleko. Mogą też stanowić świetną bazę do wyrobu różnych past i z powodzeniem zastąpić w pesto np. droższe orzeszki pinii. Orzechy te są idealnym składnikiem deserów, ciast, m.in. pysznego wegańskiego sernika z nerkowców.

Podsumowując: jedzmy orzechy nerkowca na tyle często jak to się da, lecz z umiarem – pamiętając o ich kaloryczności, wspierajmy naturalnie nasz układ odpornościowy, czerpmy z orzechów nerkowca witaminy i składniki mineralne, ale przede wszystkim czerpmy przyjemność z ich charakterystycznego smaku.

W Indiach nerkowce dodaje się do tradycyjnego curry, w kuchni tajskiej posypuje się nimi słynną potrawę pad thai. We Włoszech orzechy nerkowca dodaje się do dań obiadowych, makaronów i zapiekanek. Popularne są tam również czekolady z całymi orzechami nerkowca oraz likier zwany kaju.

Czy wszyscy możemy jeść nerkowce?

Nerkowce tak jak inne orzechy zaliczamy do alergenów. Zatem uczuleni na orzechy powinni mieć się na baczności. Wszyscy muszą też uważać na nerkowce o zatęchłym smaku, który zyskują w kontakcie z wilgocią, ponieważ mogą one powodować spore dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Lepiej kupować nerkowce w paczkach, chronione przed wilgocią i światłem, niż takie sprzedawane luzem.

Nerkowce, dzięki bogactwu wartości odżywczych, są bardzo cennym składnikiem diety, więc gdy następnym razem najdzie Was ochota na małą przekąskę, sięgnijcie po nie – bo warto.

Przepis na wegetariański pad thai z orzechami nerkowca

Po wpisie pełnym smaków nie możemy Was zostawić bez najsmaczniejszego przepisu z wykorzystaniem orzechów nerkowca. Zainspirowani kuchnią tajską, chcemy Wam zaproponować idealny przepis na najlepszy pad thai w wersji wegetariańskiej. Obiecujemy, że po przeczytaniu tego przepisu Wasze uczucie głodu wzrośnie, ale można temu szybko zaradzić – przygotowując pad phai z orzechami nerkowca razem z nami. Jeśli są tutaj fani mięsa, śmiało do przepisu dodajcie ok. 100 g kurczaka albo krewetki. Gotowi? No to zaczynamy!

Warto wiedzieć, że podstawą większości azjatyckich dań jest sos. Idealnie skomponowany, świetnie wzbogaca potrawy o charakterystyczny smak umami. Czym jest umami? To piąty obok ostrego, słonego, słodkiego i gorzkiego smak, którego doszukali się naukowcy. Ma delikatny smak, którego nie da się do końca opisać, ale jest bardzo pożądany w kuchni azjatyckiej.

Składniki:

Potrzebne na sosu do pad thai:

• sok z ½ i limonki
• 2 łyżki pasty tamaryndowej (można użyć zamiennika w postaci melasy z granatu)
• 4 łyżki sosu rybnego (do wersji mięsnej)
• 3 łyżki wody
• 1 łyżka sosu sriracha (uwaga sos jest naprawdę ostry)
• 2 łyżki cukru kokosowego (można użyć cukru brązowego)

Potrzebne do pad phai w warzywami:

• przygotowany przez nas wcześniej sos do pad thai
• 2 ząbki czosnku drobno posiekane
• ¾ limonki
• drobno posiekany kawałek świeżego imbiru (ok. 5 cm)
• posiekana drobno dymka
• 50 g cukinii pokrojonej w cienkie paski
• 30 g czerwonej cebuli pokrojonej w grubszą kostkę
• 50 g marchwi pokrojonej w cienkie paski ok 5 cm
• garść kiełków fasoli mung
• 100 g makaronu ryżowego (taka porcja spokojnie starczy dla 2 osób)
• olej kokosowy do smażenia
• garść posiekanych orzechów nerkowca
• świeża kolendra do dekoracji

Przygotowanie:

Najpiękniejsze w tym przepisie jest to, że zrobienie pad thai  z warzywami zajmuje naprawdę chwilę. Należy jednak pamiętać o jednym: nie gotujemy makaronu! Ugotowanie sprawi, że będzie kleistą papką, a tego bardzo nie chcemy!

1. Zalej zimną wodą makaron ryżowy i mocz go przez około 30 minut.
2. W tym czasie, na dużej patelni lub jeśli masz na klasycznym woku, rozgrzej 2 łyżki oleju kokosowego, dodaj czosnek oraz imbir uważając, żeby ich nie spalić.
3. Odcedź na sitku makaron i wrzuć go na patelnię. Całość dynamicznie mieszaj przez ok. 3-4 minuty.
4. Do makaronu wlej przygotowany wcześniej sos i wszystko dokładnie wymieszaj.
5. Dodaj wszystkie warzywa, kiełki fasoli i posiekaną drobno dymkę. Całość energicznie przemieszaj i zdejmij z ognia.
6. Gotową porcję pad thai z warzywami posyp rozgniecionymi orzechami nerkowca, udekoruj kolendrą i skrop sokiem z ćwiartki limonki.

Smacznego! Czekamy na Wasze komentarze dotyczące tego przepisu. Jesteśmy pewni, że pad thai zrobi furorę w waszych domach.