Orzechy znane są od dawna jako pyszna przekąska, a także źródło cennych składników wpływających na stan zdrowia. Na rynku można wyróżnić rozmaite gatunki orzechów: laskowe, migdały, nerkowce, włoskie, arachidowe, pekan, makadamia oraz brazylijskie [1]. Orzech laskowy (Corylus sp.), zwany również leszczyną, znany jest na całym świecie, a jego owoce to słodkie, smaczne orzechy, których wykorzystanie jest powszechne, między innymi do produkcji olejów oraz jako dodatek do produktów spożywczych: [2] czekolad, wypieków oraz kremów [3]. Do grona głównych producentów orzechów laskowych należy Turcja. W Polsce jego roczną produkcję szacuje się na poziomie 3400 ton [3].
Orzechy laskowe: witaminy i wartości odżywcze
Co zawierają orzechy laskowe? Składają się one w 60% z tłuszczu, są też cennym źródłem kwasów tłuszczowych – kwasu oleinowego, na poziomie 74,7% [4]. Ponadto dzięki zawartości witaminy E wykazują działanie przeciwutleniające [3]. Oprócz tego są bogate w żelazo, magnez, fosfor, potas oraz witaminę B1 [5].
Tabela 1. Witaminy i wartość odżywcza orzechów laskowych [5]
| Składnik odżywczy | Zawartość w 100 g | % RWS |
| Energia | 628 kcal | 31,4 |
| Białka | 14,9 g | 29,8 |
| Tłuszcze | 60,8 g | 86,9 |
| Węglowodany | 16,7 g | 6,4 |
| W tym cukry | 4,3 g | 4,8 |
| Błonnik | 9,7 g | 20–40 g |
| Wapń | 114 mg | 14,3 |
| Żelazo | 4,7 mg | 33,6 |
| Magnez | 163 mg | 43,5 |
| Fosfor | 290 mg | 41,4 |
| Potas | 680 mg | 34 |
| Cynk | 2,5 mg | 25 |
| Witamina B1 | 0,6 mg | 54,5 |
| Witamina E | 15 mg | 125 |
| Witamina K | 14,2 µg | 18,9 |
Tabela 2. Profil tłuszczowy orzecha laskowego [4]
| Profil tłuszczowy | Zawartość w 100 g |
| Nasycone kwasy tłuszczowe | 4,5 g |
| Jednonienasycone kwasy tłuszczowe | 45,7 g |
| Kwas oleinowy C 18:1 | 45,4 g |
| Wielonienasycone kwasy tłuszczowe | 7,9 g |
| Kwas linolowy C 18:2 (omega-6) | 7,8 g |
| Kwas α-linolenowy C 18:3 (omega-3) | 0,087 g |
Właściwości orzechów laskowych
Na co pomagają orzechy laskowe? Regularne spożycie orzechów wpływa na zwiększenie ilości przyjmowanego tłuszczu w codziennym żywieniu. Ponadto podnoszą one poziom energii związany z obecnością nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), poziom błonnika, magnezu, fosforu, potasu oraz witamin B1 i E [4]. Badania wykazały, że spożycie orzechów laskowych obniża poziom „złego” cholesterolu LDL [6].
Działanie orzechów laskowych sprawia, że warto się nimi zainteresować. Orzeszki można zresztą z powodzeniem wykorzystać w szerokim wachlarzu przepisów kulinarnych. W Polsce należą one do grupy najpopularniejszych i najbardziej rozpoznawalnych orzeszków, a jednocześnie mają zastosowanie w wielu tradycyjnych potrawach. Sprawdzą się też jako przekąska lub dodatek do ciast i deserów.
Bibliografia:
1. Zdrojewicz Z., Starostecka E., Królikowska N., Kuźnicki P., Wpływ składników zawartych w orzechach na organizm człowieka, „Medycyna Rodzinna” 2015, nr 3, str. 124–130.
2. Hybrid hazelnuts: an agroforestry opportunity – dostęp online na stronie: fs.fed.us/wildflowers/ethnobotany/documents/hazelnuts.pdf.
3. Ciemniewska H., Ratusz K., Charakterystyka orzechów laskowych trzech odmian leszczyny uprawianej w Polsce, „Rośliny oleiste” 2012, t. 33, str. 273–283.
4. Pachocka L., Stróżyk A., Orzechy w codziennej diecie wartości żywieniowe i prozdrowotne, „Przemysł spożywczy” 2017, t. 71, nr 3, str. 38–40.
5. Dane za: USDA – United States Department of Agriculture Branded Food Products Database.
6. Ros E., Health benefits of nut consumption, „Nutrients” 2010, nr 2 (7), str. 652–682.
7. EFSA European Food Safety Authority.
Komentarze:
Brak komentarzy